Związek Podhalan Oddział w Łącku

Slide 1
Slide 1
next arrow
previous arrow

Święta Kinga – początek rozwoju Łącka

24 lipca przypadają imieniny Kingi, jest to więc dobry czas, by przypomnieć zasługi św. Kingi dla Łącka i okolic. Kinga (Kunegunda) urodziła się w 1234 r. jako trzecia z kolei córka króla węgierskiego Beli IV, i jego żony Marii, córki cesarza bizantyjskiego Teodora I Laskarisa. Już w wieku lat pięciu obiecano jej rękę księciu Bolesławowi V (Wstydliwemu). Zaślubiny odbyły się około roku 1247, a ze swoim małżonkiem przeżyła w czystości aż 40 lat (stąd przydomek księcia „Wstydliwy”). Zasługą Kingi było sprowadzenie w 1251 r. górników z Węgier, którzy odkryli złoża soli w Bochni i rozpoczęli jej wydobywanie. Dochody z Żup Krakowskich (kopalni soli) stanowiły odtąd najważniejsze źródło dochodów królów polskich. W posagu od ojca Kinga otrzymała 40 000 grzywien srebra, co w przybliżeniu odpowiada około 8 tonom srebra. Posag ten posłużył księciu do odbudowy państwa po najeździe tatarskim (I najazd 1241 r.) i przygotowanie wojskowe przed kolejnym uderzeniem mongolskim (1259/60). Nawiasem mówiąc, dopiero Leszkowi Czarnemu przy pomocy Węgrów udało się stoczyć zwycięskie bitwy z najazdem mongolskim w 1287/88, i to niedaleko od Łącka, bo pod Starym Sączem.
Jako rekompensatę za powyższy posag, książę Bolesław V Wstydliwego, w dniu 2 marca 1257 r., przekazał Kindze (Kunegundzie) na własność ziemię sądecką, w tym Łącko.
Po objęciu władzy na Sądecczyźnie Kinga z wielką energią dokonywała zmian w organizacji gospodarczej tych ziem. Nadała wsiom samorząd z sołtysem na czele i zezwoliła na przejście z danin i służebności na czynsz pieniężny, co oznaczało wprowadzenie niemieckiego prawa osadniczego. Były to bardzo nowoczesne rozwiązania, sprzyjające rozwojowi gospodarczemu.
Po śmierci męża księżna postanowiła wstąpić do zakonu klarysek, fundując przy tej okazji klasztor w Starym Sączu. W dniu 6 lipca 1280 r. Kinga wydała dokument fundacyjny na rzecz starosądeckiego klasztoru, włączając do tej fundacji 28 wsi sądeckich (w tym Łącko i okoliczne wsi) oraz miasto Sącz (dziś Stary Sącz).
Kinga, jako właścicielka Klucza Łąckiego, położyła podwaliny pod rozwój gospodarczy miejscowości podlegających Klasztorowi Klarysek. Regulacje dotyczące organizacji życia zbiorowego, sądów i rozstrzygania sporów, obciążeń i należności ściąganych od mieszkańców na rzecz starosądeckiego konwentu, zapewniały rozwój gospodarczy naszego regionu przez pięć wieków, od lokaty klasztoru w 1280 r. aż do kasaty dóbr klasztornych i przejęcia ich przez tzw. Kamerę austriacką w 1782 r. ( zabór austriacki). Przez cały ten czas wsie: Łącko, Maszkowice, Szczereż, Zagorzyn, Wola Kosnowa, Wola Piskulina, Czerniec, Zarzecze, Zabrzeż i Wietrznica, były własnością klasztorną i zawsze mogły liczyć na opiekę i wsparcie ze strony starosądeckiego konwentu.
Imię Kinga, dla upamiętnienia kultu świętej, było od dawna bardzo popularne w naszych okolicach i często nadawane dziewczynkom. Korzystając z okazji, składam więc wszystkim Kingom serdeczne życzenia zdrowia i opieki ich świętej Patronki, z której mogą być bardzo dumne.
Opracowanie: Zbigniew Czepelak